ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Εισαγωγή, ορισμός και βασικές αρχές εφαρμογής μεθόδων εξέτασης και μη καταστρεπτικής τεκμηρίωσης. Όρια, συμπληρωματικότητα και δυνατότητες των μεθόδων. Μεθοδολογία και Διάγραμμα Ροής.Επιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Η γεωμετρία των μορίων στις οργανικές χημικές ενώσεις. Η διπολική ροπή των μορίων ως αίτιο άσκησης διαμοριακών δυνάμεων. Μέθοδοι πρόβλεψης της διπολικής ροπής από τη γεωμετρία των οργανικών μορίων.Οργανική Χημεία της Συντήρησης (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
• Αναδρομή στην ιστορία της ανάπτυξης της οργανικής χημείας. • Το πλήθος των οργανικών ενώσεων. • Ανθρακικοί σκελετοί. • Ομοιότητες μεταξύ των οργανικών ενώσεων. • Σχέση της δομής των οργανικών ενώσεων με τις ιδιότητές τους.ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Παρουσίαση μελετών περιπτώσεων συνδυαστικής εφαρμογής απεικονιστικών τεχνικών με τη χρήση υπεριώδους και υπέρυθρης ακτινοβολίας. Παραδείγματα εφαρμογής σε βυζαντινές και μεταβυζαντινές εικόνες της συλλογής Λοβέρδου του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου Αθηνών.Επιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Μεγέθη μακρομορίων και βαθμός πολυμερισμού. Μέσο κατ’ αριθμό και μέσο κατά βάρος μοριακό βάρος. Θερμικές μεταβάσεις διαφόρων τύπων πολυμερών. Τήξη και υαλώδης μετάβαση. Η σημασία της θερμοκρασίας υαλώδους μετάβασης (Tg). Διαφορική θερμιδομετρία σάρωσης.Οργανική Χημεία της Συντήρησης (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
• Οξείδωση και αναγωγή. • Εκτίμηση της κατάστασης οξείδωσης στις οργανικές ενώσεις. • Πυρηνόφιλα αντιδραστήρια. Διάκριση από την συμπεριφορά τους ως βάσεις. • «Σούπερ» βάσεις: ιόντα υδριδίου, αμιδίου, αλκοξείδια και καρβανιόντα. • Ισχυρά πυρηνόφιλα αντιδραστήρια. • Αναγωγή καρβονυλικών ενώσεων με ιόν υδριδίου. • Η ενέργεια των αντιδράσεων βάσει των δεσμών που καταστρέφονται και δημιουργούνται. • Πυρηνόφιλη υποκατάσταση σε ένα στάδιο: διμοριακές αντιδράσεις (SN2). • Ταχύτητα της αντίδρασης SN2. • Σχέση κινητικής και θερμοδυναμικής θεώρησης μια αντίδρασης.Επιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Θερμοπλαστικά και θερμοσκληρυνόμενα πολυμερή. θερμοκρασία υαλώδους μετάβασης (Tg) σε συγκεκριμένα είδη πολυμερών. Πολυαιθυλενογλυκόλες. Ακρυλικά πολυμερή. Πολυηλεκτρολύτες και ιοντομερή: πολυακρυλικό οξύ. Ακρυλικά συμπολυμερή. Οικογένεια των Paraloid. Συμπολυμερή τυχαίας δομής, Εναλλασσόμενα συμπολυμερή, κατά συστάδες ή συσταδικά συμπολυμερή, ενοφθαλμισμένα συμπολυμερή ή εμβολιασμού. Κρυσταλλικότητα στα πολυμερή. Μηχανικές ιδιότητες: μέτρο ελαστικότητας, και συσχέτισή του με τη θερμική κατάσταση μιας ρητίνης. Ελαστομερή: φυσικό και βουλκανισμένο καουτσούκ. Διαλυτότητα πολυμερών: παράμετροι Hansen.ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Περιγραφή των αρχαιολογικών ευρημάτων και της κατάστασης διατήρησης του παπύρου που βρέθηκαν στον Τάφο Ι και ΙΙ επί της οδού Όλγας 53 στη Δάφνη. Παρουσίαση της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε με σκοπό την καταγραφή-τεκμηρίωση της κατάστασης διατήρησης των αντικειμένων, τη μελέτη και αποκάλυψη της γραφής στον πάπυρο και τις πινακίδες καθώς επίσης τη μελέτη του διακόσμου των ληκύθωνΕπιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Η χημική φύση των υδατανθράκων. Μονοσακχαρίτες: εξόζες. Στερεοϊσομερείς δομές στους μονοσακχαρίτες. Οπτικοί αντίποδες. Οπτική στροφική ικανότητα. Κυκλική (ημιακεταλική) μορφή μονοσακχαριτών. Γλυκόζη, άμυλο και κυτταρίνη. Λιγνίνη. Συνθετικά παράγωγα κυτταρίνης: μεθυλοκυτταρίνη.Επιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Πώς δομούνται οι πρωτεΐνες. α- και β-Αμινοξέα. Πρωτονιωμένη και αλκαλική μορφή αμινοξέων. Διπλή ιοντική (zwitterion) μορφή. Το ισοηλεκτρικό σημείο των αμινοξέων. Τα 22 βασικά αμινοξέα. Στερεοϊσομέρεια και οπτική στροφική ικανότητα στα πρωτεϊνικά υλικά. Πεπτιδικός δεσμός: πεπτίδια και πρωτεΐνες. Σχήμα των πρωτεϊνικών μορίων: ινοπρωτεϊνες και σφαιρίνες (γλοβουλίνες). Επίπεδα δόμησης πρωτεϊνών. Πρωτοταγής δομή, δομή, δομή και τεταρτοταγής δομή. Λειτουργικές πρωτεΐνες, δομικές πρωτεΐνες. Κολλαγόνο. Κερατίνη. Πρωτεΐνες του αβγού. Φυτικές πρωτεΐνες.Επιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
εσωτερική ενέργεια των μορίων. Δυνάμεις έλξης μεταξύ μορίων. Διπολική ροπή των μορίων και διηλεκτρική σταθερά. Δυνάμεις Van der Waals. Ενέργεια και πυκνότητα ενέργειας συνοχής των μορίων. Παράμετροι διαλυτότητας του Hildebrand. Δυνάμεις διασποράς London. Διαμοριακές ελκτικές δυνάμεις στους υδρογονάνθρακες.ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Επίδραση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και ύλης, απορρόφηση UV-ορατού, ηλεκτρονιακές μεταπτώσεις σε οργανικά μόρια, σε σύμπλοκα ιόντα και σε ημιαγωγούς.Οργανική Χημεία της Συντήρησης (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
• Ο χημικός δεσμός. • Ηλεκτρονιακοί χημικοί τύποι: χημικές δομές κατά Lewis. Τυπικό φορτίο. • Απλοί, διπλοί και τριπλοί χημικοί δεσμοί. Ενέργειες δεσμών. • Τα ατομικά τροχιακά στον άνθρακα. • Ο στοιχειακός άνθρακας: αλλοτροπικές μορφές. • Σχηματισμός δεσμών του άνθρακα με άλλα άτομα. • Υβριδισμός τροχιακών sp3.Επιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Δυνάμεις μεταξύ μόνιμων διπολικών μορίων. Διαμοριακές δυνάμεις Debye και Keesom.«Ξηρή» πολικότητα. Δυνάμεις μεταξύ δεσμών υδρογόνου. Παράμετροι διαλυτότητας του Hansen. Κλασματικές παράμετροι διαλυτότητας. Τριγωνικό διάγραμμα του Teas.ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Το χρώμα ως φυσική ιδιότητα των υλικών (χρωματικός ερεθισμός) και στοιχείο τεκμηρίωσης αυτών (Αρχές χρωματομετρίας, βασικά και συμπληρωματικά χρώματα, προσθετική και αφαιρετική μέθοδος, Χρώμα και φάσμα απορρόφησης, ερμηνεία του χρώματος των χρωστικών και των βαφών. Μέτρηση χρώματος. Συστήματα ταξινόμησης χρωματικών ερεθισμών.Οργανική Χημεία της Συντήρησης (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
• Ακόρεστες χημικές ενώσεις. Διπλός δεσμός C=C. Υβριδισμός τροχιακών sp2. • Τριπλός δεσμός CΞC. Υβριδισμός τροχιακών sp. • Συζυγιακές ενώσεις: διένια. • Λειτουργικές ομάδες στην οργανική χημεία. • Ονοματολογία οργανικών χημικών ενώσεων.ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Η χρήση της υπεριώδους ακτινοβολίας στην απεικόνιση των έργων τέχνης και των αρχαιολογικών αντικειμένων με βάση την ανάκλαση και το φθορισμό που παρουσιάζουν τα υλικά. Χαρακτηριστικά υπεριώδους ακτινοβολίας, φωτιστικές πηγές, τεχνική εφαρμογής, χρησιμότητα, παραδείγματα.Επιστήμη Υλικών ΙΙ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Θέση των οργανικών διαλυτών στο διάγραμμα Teas. Μίγματα διαλυτών. Κατηγορίες διαλυτών και η θέση τους στο διάγραμμα Teas. Μεθοδολογία εύρεσης του κατάλληλου διαλύτη για άγνωστα υλικά. Η δομή του νερού στην υγρή και στερεή κατάσταση. Το νερό ως διαλύτης: ενυδάτωση ιοντικών υλικών.Οργανική Χημεία της Συντήρησης (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
• Παραδείγματα ονοματολογίας οργανικών χημικών ενώσεων. • Ισομέρεια: συντακτική ισομέρεια (αλυσίδας, θέσης, ομόλογης σειράς). • Ακόρεστες ομάδες: αλκυλομάδες και ισομέρειά τους. • Διακλαδιζόμενες αλυσίδες. • Κυκλοαλκάνια και κυκλοαλκυλικές ομάδες. • Η περίπτωση του κυκλοεξανικού δακτυλίου. • Ακόρεστες ομάδες: βινυλική και αλλυλική ομάδα. • Βινυλικά παράγωγα: βινυλική αλκοόλη. • Αρωματικές ενώσεις: βενζόλιο και παράγωγα.ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ – ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ (Θ), Τμήμα ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ & ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
Θεωρία σκέδασης απορρόφησης στο εσωτερικό των χρωματικών στρωμάτων, θεωρία Rayleight, θεωρία Kubelka Munk, συντελεστές σκέδασης- απορρόφησης, διεισδυτική ικανότητα υπέρυθρης ακτινοβολίας, διαφάνεια-ικανότητα επικάλυψης χρωματικών στρωμάτων.